«Τα σμυριδωρυχεία ανοίγουν σε μια νέα ελπιδοφόρα εποχή για την κοινωνία της Ορεινής Νάξου». Με τη φράση αυτή ξεκινά η ανακοίνωση που εξέδωσε η Οργάνωση Μελών του ΣΥΡΙΖΑ Νάξου, στην οποία υπεραμύνεται της πρότασης που κατέθεσε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Πάνος Σκουρλέτης περί σύστασης Κοινωνικής Συνεταιριστικής Επιχείρησης για την πολύπλευρη αξιοποίηση των σμυριδωρυχείων.
Η Ο.Μ. αναφέρεται αναλυτικά στα πλεονεκτήματα της πρότασης και στα οφέλη που θα προκύψουν όχι μόνο για τους εργαζόμενους σμυριδωρύκτες, αλλά και για την ευρύτερη κοινωνία της Ορεινής Νάξου. Ταυτόχρονα, υποστηρίζει ότι ο ΣΥΡΙΖΑ αντιμετωπίζει το σμυριδικό ως κατεξοχήν κοινωνικό ζήτημα, δίνοντας για πρώτη φορά τη δυνατότητα στους πραγματικούς εργαζόμενους να αποφασίσουν για το μέλλον τους.
«Η συνεργατική λύση δεν είναι αντίθετη με τα μακροπρόθεσμα συμφέροντα των μέχρι τώρα ωφελουμένων. Κάθε αντίδραση με σκοπό να διατηρηθεί η υπάρχουσα κατάσταση για το ελάχιστο όφελός τους, καταδικάζει την κοινωνία της Ορεινής Νάξου να συνεχίσει να ζει στην παρακμή» αναφέρει χαρακτηριστικά η ανακοίνωση της Ο.Μ. ΣΥΡΙΖΑ Νάξου, το πλήρες περιεχόμενο της οποίας έχει ως εξής:
Το φετινό άνοιγμα των σμυριδωρυχείων για την παραλαβή 7.000 τόνων, γίνεται με τη σκέψη των σμυριδεργατών στραμμένη στην πρόταση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας Πάνου Σκουρλέτη για βιώσιμη συνεταιριστική λύση του σμυριδικού.
Η λύση του σμυριδικού είναι το ζητούμενο εδώ και δεκαετίες. Όλες οι προηγούμενες προσπάθειες υπερεκτίμησαν την οικονομικοτεχνική του πλευρά, υποτιμώντας τους εργαζόμενους και την κοινωνία. Ο ΣΥΡΙΖΑ αντιμετωπίζει το σμυριδικό ως κατεξοχήν κοινωνικό ζήτημα, άμεσα συνδεδεμένο με την εγκατάλειψη της Ορεινής Νάξου (Ο.Ν.), όπου η κοινωνική και παραγωγική ανασυγκρότηση της αποτελεί το ζητούμενο.
Η πρόταση του Πάνου Σκουρλέτη δίνει για πρώτη φορά το λόγο στους πραγματικούς εργαζόμενους να αποφασίσουν για το μέλλον τους, στηριζόμενοι στα αποτελέσματα μιας ολοκληρωμένης μελέτης του ΙΓΜΕ που θα είναι διαθέσιμη σε λίγο καιρό. Προτείνεται η σύσταση Κοινωνικής Συνεταιριστικής Επιχείρησης (ΚΟΙΝ.Σ.ΕΠ.) Συλλογικού και Παραγωγικού Σκοπού, μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, με επιδίωξη το συλλογικό όφελος και την εξυπηρέτηση των γενικότερων κοινωνικών συμφερόντων των χωριών της Ο.Ν. Αποβλέπει με τη συνεργασία και τη συλλογική προσπάθεια των μελλών της, στη σύγχρονη – ασφαλή – περιβαλλοντικά ήπια εκμετάλλευση των σμυριδωρυχείων. Επίσης στην προβολή και ανάδειξη του τοπίου, των μνημείων της ιστορικής διαδρομής της σμύριδας στην κατεύθυνση της τουριστικής αξιοποίησης.
Η εκφρασμένη θέση της Κυβέρνησης για τη μη πώληση των σμυριδωρυχείων σε ιδιωτικές εταιρείες, αλλά η πλήρης παραχώρηση των δικαιωμάτων του δημοσίου σε συνεταιρισμό σμυριδεργατών, για εξόρυξη, κατεργασία, εμπορία σμύριδας, με δυνατότητα προνομιακής πρόσβασης σε όλα διαθέσιμα χρηματοδοτικά εργαλεία, η παροχή κάθε βοήθειας και τεχνογνωσίας, η παραχώρηση των ιστορικών υποδομών (κτιρίων, εναερίου, εγκαταστάσεων φόρτωσης, σταθμών), ανοίγει μια νέα ελπιδοφόρα εποχή για την κοινωνία της Ορεινής Νάξου.
Η Κοινωνική Συνεταιριστική Επιχείρηση «Ναξία Σμύρις» θα είναι ένα πρότυπο σοσιαλιστικό κύτταρο σε μια αποκλεισμένη από την καπιταλιστική ανάπτυξη περιοχή με ρίζες στη συνεργατική και αγωνιστική παράδοση των μελών της και των παλαιών σμυριδεργατών. Είναι ένα αυτόδιαχειριζόμενο μοντέλο όπου τα κέρδη μοιράζονται εν μέρει στους εργαζόμενους και εν μέρει επενδύονται για τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας στην Ο.Ν.
Δε στηρίζεται μόνο στην εξόρυξη της σμύριδας αλλά στην επεξεργασία, παραγωγή τυποποιημένων καινοτόμων προϊόντων, στην εμπορία της στην παγκόσμια αγορά, στην έρευνα νέων προϊόντων, στην οικονομική και διοικητική διαχείριση, στην αποκατάσταση των ιστορικών εγκαταστάσεων και υποδομών, στην ανάληψη οποιουδήποτε προγράμματος, μελέτης, αναπτυξιακού έργου. Επομένως δεν απευθύνεται μόνο στους συσχετιζόμενους μέχρι τώρα με τη σμύριδα (εξορύκτες-ασφαλιζόμενοι) αλλά στην ευρύτερη κοινωνία της Ο.Ν., ανέργους, γυναίκες, νέους, επαγγελματίες των χωριών, ειδικευμένους τεχνίτες, οικοδόμους, επιστήμονες, όσους θέλουν να επαναπατριστούν αξιοποιώντας την εγκαταλειμμένη περιουσία τους ή να προσφέρουν τις γνώσεις τους στο χωριό τους.
Η συνεργατική λύση δεν είναι αντίθετη με τα μακροπρόθεσμα συμφέροντα των μέχρι τώρα ωφελουμένων. Πρέπει και αυτοί να συμμετάσχουν στη συζήτηση με εναλλακτικές και μεταβατικές προτάσεις (π.χ. να διεκδικηθεί η μη απαίτηση πρόσθετης ασφάλισης για μέλη του συνεταιρισμού που ασκούν δραστηριότητα με έδρα την Ο.Ν.). Κάθε αντίδραση με σκοπό να διατηρηθεί η υπάρχουσα κατάσταση για το ελάχιστο όφελός τους, καταδικάζει την κοινωνία της Ο.Ν. να συνεχίσει να ζει στην παρακμή.
Η Ο.Μ. ΣΥΡΙΖΑ Νάξου, με ένα ευρύτερο σχεδιασμό που θα συμμετέχουν περισσότερα Υπουργεία και Οργανισμοί, θα επεξεργαστεί ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα κοινωνικής ανασυγκρότησης της Ορεινής Νάξου που θα αξιοποιεί όλες τις παραγωγικές, πολιτιστικές, δυνατότητες και τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της περιοχής, με κινητήρια δύναμη τη βιώσιμη λύση του σμυριδικού.
Καλούμε τους εργαζόμενους σμυριδωρύκτες, τους ωφελούμενους, τις γυναίκες, τους νέους, τους ανέργους, τους κατοίκους των χωριών να συμμετέχουν στις παρουσιάσεις-συζητήσεις της πρότασης, να μελετήσουν τις λεπτομέρειες της, να εκτιμήσουν τα οφέλη για την τοπική κοινωνία, να προτείνουν προσθήκες-αλλαγές που θα την εμπλουτίσουν και να αποφασίσουν τη δημιουργία του Συνεταιρισμού, αναμένοντας τα αποτελέσματα της μελέτης του ΙΓΜΕ για τη βιωσιμότητα του εγχειρήματος.
